بخشی،  یحیی (1 اردیبهشت ۱۳۴۲_11 اسفند ۱۳۶۲)، فرمانده گروهان ۲ گردان علی ‏بن ‏ابیطالب(ع) لشکر ۱۷ علی ‏بن ‏ابیطالب‏(ع) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.

یحیی فرزند اسدالله و سکینه پناهی در روستای موچان از توابع شهر شازند* در جنوب غربی استان مرکزی زاده شد. پدرش کشاورز بود (بخشی، اسدالله) و پنج پسر و سه دختر داشت که یحیی فرزند دوم خانواده بود (سپاه...، برگ درخواست...، بش).

او مقطع ابتدایی را از ۱۳۴۸ ش در مدرسۀ زادگاهش آغاز کرد و همزمان با تحصیل در کشاورزی به پدرش نیز کمک می‌کرد (همان). پدرش از ۱۳۵۲ ش در شرکت خانه‏سازی سُکایی شهر اراک مشغول به کار شد. یک سال بعد، خانوادۀ او به‏سبب حضور پدر در اراک و ادامه تحصیل وی در دورۀ راهنمایی به اراک مهاجرت کردند (بخشی، اسدالله). او این مقطع تحصیلی را از ۱۳۵۳ ش در مدرسة عدالت (داریوش سابق) آغاز کرد (سپاه، برگ درخواست، بش) و در همین زمان او و پدرش در ساخت مسجد امام رضا(ع) خیابان رودکی اراک همکاری کردند. پس از پایان دورۀ راهنمایی در ۱۳۵۶ ش، مقطع متوسطه را در رشته فلزکاری در هنرستان فنی اراک آغاز کرد (وزارت...، بی‏تا) و جزو دانش‏آموزان ممتاز مدرسه شد (بخشی، اسدالله).

او در اوج مبارزات مردم بر ضد حکومت پهلوی، در راه‌پیمایی‌ها حضور داشت و یک بار هم در این اعتراض‏ها مأموران شهربانی او را کتک زدند (ملکی، ج ۴، ص ۷۴). او هنگام فعالیت در مسجد امام رضا(ع)، با همکاری دوستانش به جمع‏آوری کتاب برای راه‏اندازی کتابخانۀ مسجد مشغول شد و پس از آن مسئولیت آنجا را نیز بر عهده گرفت (بخشی، اسدالله).

در ۱۳۵۸ ش به عضویت بسیج اراک درآمد و به نگهبانی از از معابر و ساختمان سپاه و شرکت در کلاس‌های عقیدتی مشغول شد (سپاه، برگ مصاحبه...، بش) در همین زمان، افزون بر فعالیت در کتابخانه و مسجد امام رضا(ع)، در اوقات فراغت از تحصیل به کارگری ساختمان نیز مشغول شد .پس ‌از پایان تحصیل، باز هم به کارگری ساختمان ادامه داد (بخشی، اسدالله).

در جریان جنگ عراق بر ضد ایران، آموزش‏ نظامی را در مهر ۱۳۶۰ به مدت پانزده روز در اردوگاه باغ‏مراد* (صاحب‏الزمان کنونی) شازند گذراند (سپاه، برگ درخواست، بش). در دی همان به صورت  نیروی بسیجی (همان، گواهی خدمت) به پیرانشهر، در جنوب غربی استان آذربایجان غربی رفت (همان، فرم استعداد...، بش) و مسئولیت کتابخانه شهید مطهری واحد روابط عمومی سپاه پاسداران آن شهر، به وی واگذار شد. او تا ۲۴ اسفند ۱۳۶۰ در این منطقه مشغول به کار بود (همان، نامه گزارش...).

     با آغاز عملیات فتح‏المبین (2 فروردین ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی، شوش و دزفول با هدف آزادسازی منطقة غرب رودخانة کرخه و جادة دزفول ـ دهلران و تأمین اندیمشک، شوش، دزفول و جاده اندیمشک ـ اهواز با گروهی از بسیجیان و پاسداران سپاه اراک همراه شد و برای حضور در این عملیات به گردان شهادت تیپ ۴۶ فجر پیوست (ربیعی).

     یحیی در تیر ۱۳۶۱ عضو سپاه پاسداران اراک شد (سپاه، نامه عضویت...)، سپس برای شرکت در عملیات رمضان (22 تیر ۱۳۶۱)، که در جبهة جنوبی، شرق بصره با هدف تهدید بصره از شرق و حضور در حاشیة شط‌العرب در پنج مرحله اناجم شد، با گروهی از پاسداران اراک به پادگان سپنتای اهواز اعزام (صفرزاده) و مسئول دسته‏ای از رزمندگان در گروهان ضد زره تیپ ۱۷ علی ‏بن ‏ابیطالب‏‏(ع) شد (سپاه، فرم استعداد، بش).

همز‏مان با آغاز عملیات محرم (10 آبان ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی، عین خوش، زبیدات با هدف تصرف سرپل در منطقة العماره و آزادسازی ارتفاعات مرزی، مسئول انتظامات تیپ ۱۷ شد (همان، نامه انتصاب). پس از بازگشت به اراک، در دورة آموزش عقیدتی سپاه پاسداران اراک شرکت کرد (همان، کارنامه...).

بخشی با ارتقای تیپ ۱۷ به لشکر ۱۷ علی ‏بن ‏ابیطالب‏(ع)، با حفظ سمت قبلی، در عملیات والفجر مقدماتی (17 بهمن ۱۳۶۱)، در جبهة جنوبی، شمال چزابه، به منظور پیشروی به سوی العمارۀ عراق و تهدید آن در شرق

شرکت کرد (همان، فرم استعداد، بش). او پس از این عملیات، به واحد عملیات سپاه اراک رفت و با آغاز ۱۳۶۲ ش مأمور گشت و بازرسی در اراک و اطراف آن شد (همان، حکم مأموریت، ۱ خرداد ۱۳۶۲).

او مرداد همان سال با معصومه جودکی ازدواج کرد و حاصل این پیوند یک دختر به نام زینب است (اداره‏ کل ...).

یحیی ۲۰ آذر ۱۳۶۲ با گروهی از پاسداران سپاه اراک برای سرکشی به رزمندگان اراک به شهر بانه در شمال غربی استان کردستان رفت (سپاه، حکم مأموریت، ۲۰ آذر ۱۳۶۲) و در دی همان سال با گروهی از پاسداران سپاه اراک به دیدار امام خمینی*‏(ره) رفت (اسدالله، بخشی). در همان سال ابتدا مسئول گروه اعزامی از اراک به پادگان دوکوهه (سپاه، حکم مأموریت، ۱۷ دی ۱۳۶۲) و پس از سازماندهی رزمندگان، به مقام فرماندهی گروهان در گردان علی‏بن‏ابیطالب‏(ع) لشکر ۱۷ منصوب شد و در عملیات خیبر (3 اسفند ۱۳۶۲)، که در جبهة جنوبی، هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) با هدف عبور از هور و تهدید بصره از شمال اجرا شد حضور یافت (همان، گواهی خدمت).

در جریان این عملیات و با افزایش حمله‌های ارتش عراق، یحیی به‏طور ‏پیوسته برای تأمین مهمات جنگی، آب و خوراک رزمندگان تلاش می‏کرد (رفیعی انجدانی). در ادامه وقتی در حال شلیک ‏آر.پی.جی بود، خم‍‍‍پاره‏ای در کنارش منفجر شد و ترکشی به گردنش اصابت کرد و به شهادت رسید. با وجود اینکه پیکر وی را به مکانی در پشت خط مقدم انتقال دادند، اما به سبب فشار دشمن و عقب نشینی نیروهای خودی پیکرش برجای ماند (سپاه، فرم شناسایی...) و پس از سیزده سال در ۸ دی ۱۳۷۵ پیکرش شناسایی (کمیته...) و در گلزار شهدای اراک به خاک سپرده شد (بخشی، اسدالله)

     یحیی خوش‏اخلاق، منظم و اهل مطالعه بود با احترام و ادب با مردم و والدینش رفتار می‏کرد و پدر و مادرش کم ترین بی احترامی از وی ندیدند. خصوصیت بارز او رعایت نهایت ادب  و بین رزمندگان محبوب و مقبول بود (بخشی، اسدالله).

     در قسمتی از وصیت‏نامه شهید بخشی آمده است: «برادران و خواهران، مردم پر تعهد، قهرمان و غیور ایران، خودم را در آن حد نمی‏بینم پیامی به شما دهم. همه شما آگاهید و می‏دانید چه موقعیت حساسی را می‏گذرانیم. چند جمله را به عنوان تذکر وصیت می‏کنم: ما با تمام کفر جهانی روبرو‏ هستیم. باید بکوشیم تا با تمام قدرت به پا خیزیم و با ایمان به الله به پیش برویم که «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرکُم». از جان و دل پیرو امام عزیزمان خمینی(ره) بت‏شکن باشید و شکر این نعمت را بر [به] درگاه ایزد یکتا به جا آورید و سلامتی این رهبر پیر جماران را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) از خدا بخواهیم. ولایت فقیه را حمایت کنید و دستورهای اسلام را در عمل پیاده کنید. در هر کجا هستید خدا را همیشه یاد کنید و [با] هوای نفس بجنگید که بزرگ‏تر از جهاد اصغر است. به فرموده پیغمبر[ص] قدر این انقلاب اسلامی را بدانید و جبهه‏های جنگ را پر کنید و کمک به جبهه‏ها را تا پیروزی نهایی ادامه دهید تا ان‏شاء‏الله خداوند شما را زودتر به پیروزی برساند. بر بعثیون کافر تا به امید الله آماده شوید برای رهایی قدس عزیز. خواهران حجاب برای شما وقار و افتخار است؛ چون که شما در چادرتان دشمن را می‏بینید و دشمن شما را نمی‏بیند. فرزندانتان را خوب تربیت کنید تا فردا برای اسلام هر کدام یک سرداری باشند که بتوانند حاکمیت الله را در سراسر گیتی پیاده کنند و این انقلاب را به انقلاب حضرت مهدی(عج) بسپارند» (بش).

کتابخانه، کانون فرهنگی مسجد امام رضا(ع) و کوچۀ بن‏بستی در محلۀ رودکی شهر اراک به پاس نکوداشت نام شهید نام‏گذاری شده است (بخشی، اسدالله).

مآخذ:  اداره‏کل ثبت احوال استان مرکزی، شناسنامه معصومه جودکی (همسر شهید)، سند بی‏تا، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-H-011، موجود در اداره‏کل حفظ آثار‏و‏نشر ارزش‏های دفاع مقدس استان مرکزی؛ بخشی، اسدالله (پدر شهید)، مصاحبه با ابوالقاسم صفرزاده، ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱؛ بخشی، یحیی، وصیت‏نامه، سند بی‏تا، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-V-001، موجود در اداره‏کل حفظ آثار‏و‏نشر ارزش‏های دفاع مقدس استان مرکزی؛ ربیعی، محمد‏حسن (همرزم شهید)، مصاحبه با همو، ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱؛ رفیعی انجدانی، سید‏رضا (همرزم شهید)، مصاحبه با نویسنده، بی‏تا؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان اراک، برگ درخواست عضویت، سند مورخ ۱۴ فروردین ۱۳۶۱، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-F-027، موجود در اداره‏کل حفظ آثار‏و‏نشر ارزش‏های دفاع مقدس استان مرکزی؛ همان، برگ مصاحبه اولیه شهرستان اراک، سند بی‏تا، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-F-013، موجود در همان‏جا؛ همان، حکم مأموریت، سند به تاریخ ۱ خرداد ۱۳۶۲، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-N-024، موجود در همان‏جا؛ همان، همان، سند به تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۶۲، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-N-018، موجود در همان‏جا؛ همان، همان، سند به تاریخ ۱۷ دی ۱۳۶۲، شم بازیابی۰۰۷۴۰-N-014، موجود در همان‏جا؛ همان، فرم استعداد و توانایی نیروی انسانی، بی‏تا، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-F-020، موجود در همان‏جا؛ همان، فرم شناسایی مفقودین، سند مورخ ۹ آبان ۱۳۷۳، شم بازیابی ۰۰۷۴۰-F-030، موجود در همان‏جا؛ همان، کارنامه آزمون آموزش غیر حضوری، سند به تاریخ ۳۰ آذر ۱۳۶۱، شم بازیابی۰۰۷۴۰-N-026 ، موجود در همان‏جا؛ همان، گواهی خدمت، سند به تاریخ ۲۵ تیر ۱۳۷۳، شم بازیابی۰۰۷۴۰-N-004 ، موجود در همان‏جا؛ همان، نامه انتصاب، سند به تاریخ ۹ آبان ۱۳۶۱، شم بازیابی۰۰۷۴۰-N-010 ، موجود در همان‏جا؛ همان، نامه عضویت، سند به تاریخ ۹ خرداد ۱۳۶۲، شم بازیابی۰۰۷۴۰-N-024 ، موجود در همان‏جا؛ همان، نامه گزارش کار برادر یحیی بخشی، سند به تاریخ ۲۴ دی ۱۳۶۰، شم بازیابی۰۰۷۴۰-N-011 ، موجود در همان‏جا؛ صفرزاده، ابوالقاسم (همرزم شهید)، مصاحبه با نویسنده، ۲۰ فروردین ۱۴۰۲، کمیته جست‏وجوی سازمان‏یافته مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح، فرم شناسایی و انتقال شهید از منطقه عملیاتی، سند به تاریخ ۸ دی ۱۳۷۵، موجود در اداره‏کل حفظ آثار‏و‏نشر ارزش‏های دفاع مقدس استان مرکزی؛ وزارت آموزش‏وپرورش، گواهینامه پایان تحصیلات متوسطه، سند بی‏تا، شم بازیابی۰۰۷۴۰-T-001 ، موجود در همان‏جا؛ ملکی، عبدالرضا، ستارگان سرزمین آفتاب، اراک: ستارگان سرزمین آفتاب، ۱۳۹۷ ش.

/ مهدیه احمری، مهدیه بخشی/